Denizcilik sektörü, 2025 yılında hem Türkiye’de hem de dünyada sürdürülebilirlik, teknolojik yenilikler ve altyapı yatırımları açısından dikkat çekici gelişmelere sahne oluyor. İşte güncel bilgiler ve resmi kaynaklar eşliğinde kapsamlı bir değerlendirme:
Türkiye’den Denizcilik Sektörüne Dair Güncel Gelişmeler
1. Liman Altyapısında Dev Yatırımlar
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın 2024 yılı yatırım programına göre, Türkiye genelinde devam eden 2.667 proje için toplam 2 trilyon 295 milyar TL kaynak ayrıldı. Bu projelerin önemli bir kısmı liman altyapısının geliştirilmesine yönelik olup, özellikle Marmara ve Ege Bölgeleri ön plana çıkıyor [1].
2. Yeşil Liman (Green Port) Projelerinde İlerleme
Türkiye’de çevre dostu uygulamaları teşvik eden Yeşil Liman Sertifikası almaya hak kazanan tesislerin sayısı 20’yi geçti. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın yayımladığı 2024 yılı Faaliyet Raporu’nda, liman işletmelerinde yenilenebilir enerji kullanımı ve atık yönetimi sistemlerinin yaygınlaştırıldığı vurgulanıyor [2].
3. Türk Armatörlerden Çevreci Gemi Siparişleri
Türk armatörler, Sıvılaştırılmış Doğal Gaz (LNG) yakıtlı gemilere yönelik yatırımlarını artırıyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yayımlanan Uzman Değerlendirme Raporu’na göre, LNG kullanımının kükürt ve karbon salınımını ciddi oranda azaltarak uluslararası çevre regülasyonlarına uyumu destekleyeceği belirtiliyor [3].
Dünya Denizcilik Sektöründen Öne Çıkan Gelişmeler
1. IMO’dan Sıfır Emisyon Hedefi
Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO), 2050 yılına kadar denizcilik sektöründen kaynaklanan sera gazı emisyonlarının sıfırlanmasını hedefleyen yeni düzenlemeleri kabul etti. MARPOL Ek VI kapsamındaki değişiklikler, tüm uluslararası gemiler için geçerli olacak [4].
2. Otonom Gemilerde Teknoloji Atılımı
IMO tarafından yürütülen ve Japonya, Norveç gibi ülkelerin desteklediği projeler çerçevesinde, tamamen otonom çalışan gemi prototipleri 2025 yılında açık deniz testlerine başladı. Yapay zekâ destekli bu teknolojiler, denizcilikte güvenlik ve verimlilik alanında devrim yaratıyor [4].
3. Küresel Yeşil Liman Yatırımları
World Ports Sustainability Program (WPSP) tarafından yayımlanan rapora göre, 2025 yılı itibarıyla dünya genelindeki limanların %48’i karbon ayak izini azaltacak projelere yatırım yapmaktadır. Güneş enerjisi, atık yönetimi ve elektrikli ekipman kullanımının ön planda olduğu bu yatırımlar, sürdürülebilir denizcilik hedeflerini destekliyor [5].
Sonuç
2025 yılı, denizcilik sektöründe çevre bilinci, yenilikçi teknolojiler ve altyapı güçlendirme alanlarında büyük bir atılım yılı olmaktadır.
Türkiye, liman altyapı projeleri ve çevre dostu gemi yatırımlarıyla küresel standartlara uyum sağlamaktadır. Dünya genelinde ise IMO liderliğinde denizcilik sektörü daha çevreci ve verimli bir yapıya evrilmektedir.
Kaynaklar
-
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, “2 Bin 667 Proje, 2 Trilyon 295 Milyar Lira Yatırım”, https://sgb.uab.gov.tr/haberler/2-bin-667-proje-2-trilyon-295-milyar-lira-yatirim
-
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, “2024 Yılı Faaliyet Raporu”, https://www.uab.gov.tr/uploads/pages/stratejik-yonetim/2024-yili-uab-faaliyet-raporu.pdf
-
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, “Deniz Ulaşımı ve Taşımacılığı Raporu”, https://webdosya.csb.gov.tr/db/mpgm/icerikler/deniz-ulasimi-tasimaciligi-ve-lojistik-uzman-degerlendirme-raporu-20230324150206.pdf
-
International Maritime Organization (IMO), “IMO Strategy on Reduction of GHG Emissions”, https://www.imo.org/en/MediaCentre/PressBriefings/pages/IMO-approves-netzero-regulations.aspx
-
World Ports Sustainability Program (WPSP), “World Ports Sustainability Report 2025”, https://sustainableworldports.org
